Tips & tools

Werk je tijdens de filmlessen graag met iPads of tablets en hebben jullie deze materialen niet op school, leen dan gratis een filmkoffer van de Filmhub. Hierin zitten iPads, statieven, extra lampjes en richtmicrofoons. Je kan filmsets van 10 stuks lenen of van 5 stuks. Filmhubs heb je over heel Nederland. Vind een Filmhub in jouw regio.

Filmhub Oost heeft verschillende instructievideo’s gemaakt bij de Film-maak-set. Wil je zelf nog een beetje oefenen met het gebruik van de apparatuur, bekijk dan deze instructievideo’s. Je vindt de video’s op de website van de Filmhub of op hun YouTube kanaal. 

Camera’s en de filmset van de Filmhub zijn niet goedkoop. Druk je leerlingen daarom op het hart er altijd voorzichtig mee om te gaan, zowel tijdens het opbouwen van de set als bij het opruimen. Je kan bij het opruimen 2 leerlingen aanwijzen die de spullen weer in de filmkoffer stoppen. 

Voordat je begint met de filmlessen van de Filmhelden is het goed om met de klas een aantal afspraken te maken:

• We werken met spullen die kapot kunnen, wees er dus voorzichtig mee.
• Alles wat we in deze lessen filmen, blijft binnen deze lessen en wordt nooit zomaar ergens online gedeeld.
• We lachen elkaar nooit uit, er bestaan geen domme vragen.

Elkaar feedback geven en feedback van elkaar ontvangen kan best kwetsbaar zijn. Spreek daarom een aantal spelregels met je leerlingen af. Op deze manier zorg je ervoor dat het voor iedereen veilig is en dat niemand zich aangevallen of gekleineerd voelt. 
Spelregels voor veilig feedback geven zijn:

• We formuleren onze feedback altijd op een positieve en opbouwende manier.
• We beginnen met een rondje tops: wat vond ik mooi, een leuke vraag, knap gedaan, goed gefilmd, bijzonder, verrassend enzovoorts.
• Na de tops volgt een rondje tips. 
• Bij de tips geven de leerlingen elkaar tips voor hoe het nog beter zou kunnen. Dit is anders dan vertellen wat er niet goed ging.

De lessen zijn zo opgebouwd dat je ze kan geven in 45 minuten, maar ook in 60 minuten. Als je nog meer tijd voor de lessen hebt, kan je bijvoorbeeld 2 lessen achter elkaar doen. Per les onderdeel is aangegeven hoeveel tijd het onderdeel kost. Dit zijn indicaties, natuurlijk kan je langer of korter over een onderdeel doen.

In de AVG (Algemene Verordening Gegevensbescherming) die vanaf mei 2018 geldt, is opgenomen dat beeldmateriaal van leerlingen niet verder mag worden verspreid. Mocht een leerling andere wensen hebben, of mocht je een gemaakt filmpje bijvoorbeeld op een open dag willen laten zien, dan maak je hierover afspraken met de ouders. Bij kinderen die jonger zijn dan 16 is schriftelijke toestemming nodig van de ouders.

De AVG houdt ook in dat er geen foto- of videomateriaal met leerlingen op de apparatuur mag blijven staan. Zorg er na afloop van een project dus voor dat alle beelden worden verwijderd. Meer over de AVG lees je op de site autoriteitsgegevens.

Beginnende filmers drukken vaak net te laat op de opnameknop waardoor niet alle tekst van de presentator opgenomen wordt. Om dit te voorkomen hebben we een opname routine. Deze is heel belangrijk om opnames goed te laten verlopen. Bekijk samen met de klas de tutorial Opname routine en oefen het eventueel een paar keer droog.

Nadat je een scene of interview hebt gefilmd is het goed om altijd even terug te kijken hoe het materiaal erop staat. Heb je het geluid goed opgenomen? Is het luid genoeg? En staan de beelden er goed op? Heb je alles gefilmd wat je wilde filmen? Nu kan je het nog opnieuw doen.

Audio is heel belangrijk in film. Helaas zijn de microfoons in de iPads of telefoons niet heel erg goed. Zelfs de extra richtmicrofoons van de Filmhub kunnen hele drukke ruimtes niet aan. Het is daarom niet verstandig om meerdere groepjes in de klas hun opnames te laten maken. Zorg ervoor dat je een aantal locaties hebben waar de verschillende groepjes kunnen werken.

Om ervoor te zorgen dat het geluid goed wordt opgenomen, moeten de leerlingen redelijk dichtbij de iPad staan. Dus niet op 5 meter afstand. Dan hoor je niks meer van de presentatietekst of het interview. Ga op ongeveer 1 tot 1,5 meter van de iPad staan. Zorg ervoor dat de leerlingen zich hiervan bewust zijn voordat ze gaan filmen.

Bij verschillende lessen gaan de leerlingen in groepjes uit elkaar om filmopnames te maken. Zorg ervoor dat je van tevoren een aantal geschikte locaties hebt waar je de leerlingen naar toe kan sturen.

Bij elke les zijn apart leerdoelen geformuleerd. Deze geven aan wat de leerlingen concreet in de les leren. Deze leerdoelen kan je ook als leidraad gebruiken bij het nabespreken van de les. 

De filmlessen van de Filmhelden sluiten aan bij verschillende kerndoelen van de SLO waar het basisonderwijs (bovenbouw) aan moet voldoen; Kunstzinnige oriëntatie, Burgerschap en Nederlands. Daarnaast sluiten de filmlessen aan bij het thema mediawijsheid als onderdeel van de 21ste-eeuwse vaardigheden. De leerlingen leren om begrijpend te kijken, ook wel beeldgeletterdheid genoemd. Dat is een steeds belangrijkere vaardigheid in het huidige medialandschap. 

De lessen van de Filmhelden sluiten aan bij verschillende SLO kerndoelen. Bij Kunstzinnige Oriëntatie zijn dat:
• Kerndoel 54
De leerlingen leren beelden, muziek, taal, spel en beweging te gebruiken, om er gevoelens en ervaringen mee uit te drukken en om er mee te communiceren.
• Kerndoel 55
De leerlingen leren op eigen werk en dat van anderen te reflecteren.
• Kerndoel 56
De leerlingen verwerven enige kennis over en krijgen waardering voor aspecten van cultureel erfgoed. Materieel en immaterieel erfgoed.

Bij Burgerschap sluiten de filmlessen aan bij:
• Kerndoel 37
De leerlingen leren zich te gedragen vanuit respect voor algemeen aanvaarde waarden en normen.
• Kerndoel 34
De leerlingen leren zorg te dragen voor de lichamelijke en psychische toestand van zichzelf en anderen. (Bij de Filmhelden gaat het om vaardigheden zoals samenwerking, conflicthantering, oordeelsvorming en het versterken van empathische vermogens). 
• Kerndoel 35
De leerlingen leren zich gedragen in sociaal opzicht.

Bij Nederlands sluiten de filmlessen aan bij:
• Kerndoel 5
De leerlingen leren naar inhoud en vorm teksten te schrijven met verschillende functies, zoals: informeren, instrueren, overtuigen of plezier verschaffen. 
• Kerndoel 9
De leerlingen krijgen plezier in het lezen en schrijven van voor hen bestemde verhalen, gedichten en informatieve teksten.

 

Als er de mogelijkheid is om met een handmicrofoon te werken, doe dit dan altijd. De handmicrofoon neemt het geluid van een interview veel beter op dan de microfoon van de iPad of de richtmicrofooon. Zorg ervoor dat de leerlingen de microfoon op ongeveer 20 cm van de mond van de spreker houden. Ook geven ze de microfoon niet af aan degene die ze interviewen. Dan verliezen ze namelijk de controle over het interview. Ook nu checken ze na het eerste shot of het geluid er goed op staat!

Zorg ervoor dat de leerlingen na het eerste shot van een interview altijd even controleren of de geluidsopname gelukt is en of het goed verstaanbaar is. Als het niet goed verstaanbaar is, kunnen ze nu het geluid nog aanpassen. 

Filmmateriaal dat je in komende lessen niet meer gaat gebruiken, moet je altijd verwijderen van het apparaat waar het op staat. Gooi alle beelden in de prullenbak en leeg daarna de prullenbak, zodat het materiaal echt weg is. Het beste doe je dit standaard aan het einde van de les of anders tijdens de voorbereiding voor de nieuwe les.